Rekenkamercommissie Ja of Nee
Het lijkt erop dat minister Plasterk de motie van PvdA-Kamerlid Manon Fokke, om een actieplan op te stellen voor meer regionale rekenkamers, gebruikt als hefboom om meer te veranderen dan in de motie wordt gevraagd. Zo wordt het functioneren van de gemeentelijke rekenkamer (commissie) in zijn geheel tot inzet van het actieplan gemaakt en is er zelfs het idee om de rekenkamercommissie uit de Gemeentewet te schrappen.
In de ondersteunende brief van de minister wordt gesproken over ‘nogal wat’ gemeenten met een niet of nauwelijks functioneren rekenkamer. Dat verdient enige relativering. Uit het bijbehorende onderzoek blijkt namelijk dat het om slechts 20 gemeenten met zogeheten slapende rekenkamer (commissies) gaat. In hetzelfde onderzoek wordt het verdere functioneren van de rekenkamers positief beoordeeld. De vraag is dan ook of dit onderzoek aanleiding moet zijn voor dergelijke drastische, structurele en zelfs wettelijke bijstellingen.
Volgens mij is het veel belangrijker om raadsleden te helpen hun eigen mogelijkheden en hulpmiddelen meer, beter en effectiever in te zetten, waaronder het rekenkameronderzoek. Daarmee voorkom je dat raadsleden te laat ontdekken wat de waarde van goed rekenkameronderzoek is voor de uitvoering van hun werkzaamheden.
En laten we niet vergeten dat het fenomeen dualisme, en dus ook de rekenkamers nog (relatief) jong zijn. Vanaf de invoering van het dualisme is weliswaar bijna 13 jaar verstreken, maar dat zijn nog steeds maar drie bestuursperioden.
De veronderstelling dat de professionaliteit beter geborgd is als er geen raadsleden in de rekenkamer zitten, is een vreemde redenering. Het zou kunnen, maar garanties hierover kun je niet geven. Je kunt namelijk ook beredeneren dat de betrokkenheid bij de lokale problematiek minder is bij rekenkamers gevuld met deskundigen. Ook dat kan, maar hoeft niet.
Het plan om tot meer regionale rekenkamers te komen op hetzelfde niveau als de samenwerkingsverbanden is bovendien erg lastig. De samenstelling van het samenwerkingsverband verschilt immers vaak naar gelang het onderwerp. Op basis van welk samenwerkingsverband worden deze regionale rekenkamers dan samengesteld?
Het activeren van de slapende rekenkamer (commissies) is natuurlijk wenselijk maar dit kun je beter vanuit de betrokkenheid van de raadsleden doen dan door ze verder op afstand te plaatsen.
De rekenkamer (commissie) is een ontzettend belangrijk instrument in de toolkit van raadsleden. Dergelijke drastische wijzigingen moeten dan ook nooit van bovenaf opgelegd worden, maar altijd in overleg met raadsleden en hun vertegenwoordigers.
Ga dus om de tafel met overkoepelende organen waarin raadsleden vertegenwoordigd zijn. Want deze stappen worden wel erg overhaast gezet!
Martin Sagel
Fractievoorzitter PvdA Assen
Algemeen Bestuurslid Raadslid.nu
Dit is een publicatie uit het Lokaal Bestuur (Magazine van het Centrum voor Lokaal Bestuur van de PvdA) Jaargang 39 nummer 4, Winter 2015
