Zekerheid bieden in onzekere tijden
Bijdrage eerste termijn begrotingsbehandeling 2021
In deze coronatijd speelt onzekerheid een grote rol. Terwijl mensen juist zekerheid nodig hebben om zich prettig en gelukkig te voelen.
Zekerheid over je gezondheid en die van je naasten. Zekerheid over je baan of andere vorm van inkomsten. Zekerheid over het onderwijs en de ontwikkeling van je kinderen. Dat je sportclubje blijft bestaan of al die andere verenigingen waarbij je je hebt aangesloten. Dat we als gemeenteraadsleden in aangepaste vorm wel de lokale democratie vorm kunnen blijven geven.
Omdat we ondanks alles ook naar de toekomst moeten blijven kijken en eraan moeten blijven werken, moet de begroting 2021 voor Assen worden vastgesteld. Een begroting die nog steeds onder sterke druk staat van de tekorten. Weliswaar wordt er een sluitende begroting door het college aan de raad aangeboden, maar dat kan alleen door de greep van meer dan 10 miljoen uit de reserves die in het verleden met zorg zijn opgebouwd. Het college wil naast het aanpakken van de financiële problemen namelijk ook nog de resterende eigen plannen uitvoeren.
En of het nu komt door corona of door gebrek aan daadkracht van dit gemeentebestuur, daar ziet de fractie van de PvdA nog weinig van terechtkomen. Ja, het Koopmansplein wordt aangepakt, midden in de coronacrisis terwijl ondernemers in de binnenstad gevraagd hebben om dit uit te stellen. Het gemis aan daadkracht is terug te vinden in de tekst van de begroting: “we willen”, “we streven naar”, “we onderzoeken”. Het gaat om passief taalgebruik.
Er worden visies opgesteld, zoals de Woonvisie, de binnenstadsvisie (alweer één), maar het uitvoeren van de plannen uit de eerdere visie en het activeren van de vastgoedeigenaren komt nog niet van de grond. De PvdA fractie heeft al meerdere malen gevraagd wanneer die vastgoedeigenaren nu over de brug gaan komen met de toegezegde 3 miljoen. Juist nu in deze tijd met de onzekerheden voor ondernemers en consumenten, naast de al langer bestaande leegstand in de binnenstad.
Er wordt door de medewerkers van de gemeente hard gewerkt, laat dat duidelijk zijn, maar werken aan het opstellen van nota’s en visies leidt nog niet tot verandering of verbetering.
Met betrekking tot sommige onderwerpen zagen we ineens wel flinke snelheid. Bijvoorbeeld de lokale inclusie-agenda die 3,5 jaar na de eerste acties in de raad nu dan eindelijk klaar is om te bespreken. Het dossier Armoede-Schuldhulpverlening is nu ook klaar voor bespreking. Chapeau wethouder. Goed om te zien dat het college ook in de begroting 2021 er voor kiest om geen grote bezuinigingen te doen op deze doelgroep. Het lastige voor deze groep mensen is dat we als gemeente pas kunnen repareren en ondersteunen aan het einde van een traject. Het zo vroeg mogelijk ingrijpen in een proces leidend tot geldgebrek levert veel sneller en voor minder kosten veel meer levensgeluk op. De basis hierbij zou moeten zijn dat mensen een dusdanig inkomen hebben dat ze de normale dagelijkse kosten kunnen betalen.
Een aantal onderwerpen die voor de PvdA fractie van belang zijn:
Zeker zijn van een fijne woning:
De Woonvisie hebben we al even benoemd. We zien uit naar deze visie, omdat het echt nodig is dat er gebouwd gaat worden. De uitbreiding van Kloosterveen laat veel te lang op zich wachten. 3-4 jaar geleden waren de eerste informatieavonden hierover, en er is nog geen schop in de grond gegaan. We snappen dat de stikstofdiscussie vertraging heeft opgeleverd, maar we merken nog geen versnelling in de planontwikkeling. De PvdA vraagt zich af hoelang mensen nog moeten wachten voordat ze hun droomwensen kunnen realiseren.
Uit gesprekken met het veld is gebleken dat op dit moment bijna 70% van de verkochte huizen boven de vraagprijs worden verkocht. Wanneer deze trend zich voortzet wordt wonen in Assen voor steeds meer mensen onbetaalbaar en daarmee onmogelijk. Een gerichte aanpak om wonen haalbaar en betaalbaar te houden in Assen is dus echt van belang.
Zeker zijn van werk:
Economische ontwikkelingen: de economische groei van Assen baart onze fractie ook zorgen. Het Noorden kenmerkt zich door economische kwetsbaarheid. Ondanks dat Noord-Drenthe daar volgens de gemeentelijke Economische Zaken nota een positieve uitzondering op maakt, mogen we ons niet wentelen in een zekere zelfgenoegzaamheid. Ook de economie van Assen is kwetsbaar en daarin hebben we een opgave. Veel bedrijvigheid in Assen is verbonden met gas- en aardoliewinning. Deze wordt zoals een ieder weet versneld afgebouwd i.v.m. de hoognodige energietransitie. Het terugschroeven van de aardgaswinning zal voor veel energie-intensieve bedrijven veel (financiële) gevolgen hebben. Dit probleem moet in Noordelijk verband nadrukkelijk op de agenda komen. Onlangs heeft het bedrijfsleven en overheden vanuit Noord Nederland een investeringsplan waterstof aangeboden aan leden van de Tweede Kamer. De PvdA fractie heeft al schriftelijke vragen gesteld over de NAM, afname van werkgelegenheid en de energietransitie en wil weten welke acties het college onderneemt om te pleiten voor een plan vergelijkbaar met die in Limburg toen de mijnbouw werd afgebouwd. Assen en de provincie Drenthe moeten wat ons betreft assertief zijn op dit dossier. Daarom hebben wij een motie voorbereid ter behoud van de werkgelegenheid NAM en compensatie voor verlies, waarbij wij brede steun verwachten vanuit de raad.
Nog even een korte vraag: het college gaf in het bestuursakkoord aan dat ze actief aan de slag gaat met de TRZ. Wat kunnen we hiervan teruglezen in de begroting van 2021?
Zeker zijn van gelijke kansen en talentenontwikkeling
Een ander belangrijk onderwerp voor de PvdA is de jongeren van Assen. Voor PvdA Assen is het van belang dat onze stad een plaats wordt en blijft om naar school te gaan, te gaan studeren en om naar terug te keren om als volwassenen een plek te vinden om te wonen, te werken en te leven.
Wanneer we het over jongeren hebben, dan gaat het meestal over jeugdzorg of jongeren die overlast veroorzaken. Terwijl de meeste jongeren daar niet bij horen. Waarom staat er dan niets over en voor deze jongeren in de begroting? Een eigen plek voor jongeren waar al zo vaak naar en om gevraagd is, vnl. door jongeren zelf. Een inloopplek, een talentenbroedplaats, zoals een vorm van Jimmy’s en het voorgestelde studentenlab. Wat is de stand van zaken hiervan? ChristenUnie kwam met het voorstel voor dat lab in het Forum, dit idee werd met instemming ontvangen door de rest van de raad. Welke stappen zijn er al gezet om dit voor elkaar te krijgen? Wat wordt er ondernomen voor die jongeren die niet studeren, maar wel een plek zoeken om elkaar te ontmoeten?
Eerder hebben we als fractie aangegeven dat we vanuit onderwijsbestuurders en onderwijzend personeel hebben vernomen dat zij schoolmaatschappelijk werk node missen op de scholen. Het college heeft toegezegd in gesprek te gaan met de onderwijsbesturen. Wat is hiervan het resultaat?
Laaggeletterdheid: een terugkerend onderwerp voor onze fractie. Wij willen nog steeds graag een integrale aanpak i.p.v. projectmatig. Een eerdere motie om het op te nemen in het sociaal domein met monitoring is aangenomen door de raad. In de begroting zien wij een streven naar het bereiken van 45 NT-1ers in 1 jaar: dat is echter lang niet voldoende om de groei te stoppen. Wat ons betreft moet deze ambitie fors omhoog.
Werkgelegenheid: we hebben het al gehad over de werkgelegenheid van de NAM en aanverwante bedrijven, corona en dergelijke. Assen is van oudsher een zorgstad. Een mooi project waarin onderwijs en zorg gecombineerd wordt is OpStap van Icare. De woonzorgvoorzieningen van Icare richten zich op een brede doelgroep om op te leiden tot helpende niveau 2 of zorg en welzijn niveau 3. Wie de opleiding succesvol afrondt, heeft direct een vaste baan. Er is veel belangstelling voor. Dit jaar gaat een tweede groep van start: wanneer en hoe gaat de gemeente Assen hieraan bijdragen?
Zeker zijn van sport
Sport: voor een onderwerp wat voor zoveel mensen zo belangrijk is, komt de sport er zeer bekaaid vanaf in de programmabegroting: welgeteld 5 regels. We zijn als fractie erg blij met het vastgestelde sportakkoord en enthousiast over de brede doelstellingen in dat akkoord. De opmerking van het college dat ze de doelen van het Sportakkoord gaat uitvoeren vatten we dan ook op als de door ons gewenste actie door het college. Zoals bekend is sport en bewegen, in al haar vormen, voor onze fractie belangrijk vanwege het positieve effect op gezondheid, sociale samenhang, ontwikkeling van de individuele mens. Daarom zullen wij de voortgang van het Sportakkoord nauw volgen.
Zeker zijn van een schone en duurzame stad
De tweede tranche van aardgasvrije wijken komt maar niet opgang, de financiering vanuit het Rijk is gestopt. Wat is hiervan de reden? Met het verduurzamen van Vastgoed is slechts één gebouw verduurzaamd. Gaan we streven naar een energietransitie of gaan we ook nog eens concretiseren?
In de begroting wordt gesproken over zwerfafval en dat afval geen afval meer is, maar grondstoffen. In 2020 is een onderzoek geweest naar energie uit bioafval. Er komt investering van 2,5 mln maar er wordt niet uit de doeken gedaan wat dit betreft. Dat hebben we uit de krant moeten halen (vrijdag 30/10, DvhN): het efficiënter maken van verwerking huisafval.
In de vorige raadsperiode is er steeds sprake geweest van dalende tarieven, passend bij de maatregelen en het gedrag van burgers. Een trend tot en met 2019. Daarna stijgt de heffing! En dat terwijl het aantal kg/huishoudens gedaald is van 231kg in 2015 naar 146kg in 2019. Waar is de beloning voor goed gedrag? Er wordt zelfs niet gesproken over perspectief naar een lagere heffing als de investering van €2,5 mln vruchten begint af te werpen. Er zit ook een oneerlijk aspect in, omdat scholen en verenigingen tot nu toe als bedrijfsafval werd aangemerkt en meegenomen wordt bij particulieren, moeten burgers hiervoor betalen.
Voortgangsrapportage 2020:
Dan naar de voortgangsrapportage 2020. Goed om te vernemen dat de resultaten voor dit jaar beter zijn dan verwacht, ook al weten we natuurlijk nog niet welke coronakosten we uiteindelijk niet vergoed krijgen. De voorgestelde beslissingen t.a.v. corona zoals het kwijt schelden van huur voor bijvoorbeeld sportverenigingen en wijkcentra onderschrijven wij. Sterker nog: waarom nemen we hier nu pas een beslissing over? Dit heeft blijkbaar te maken met de keuzes van het college om zo laat in de coronacrisis dit soort maatregelen te nemen. Wat de PvdA betreft hadden wij als raad deze beslissingen al veel eerder genomen, net als het instellen van een corona-dashboard en dergelijke. In 8-9 maanden praten we nu als raad pas voor de derde keer over corona, de gevolgen ervan en de nodige maatregelen. Voor ons ook een voorbeeld van gemis aan daadkracht.
Afsluiting:
De PvdA ziet graag meer daadkracht, meer actie, meer handen en hoofden aan het werk i.p.v. het opstellen van visies zonder gerichte plan van uitvoering. Juist in deze onzekere tijden, juist nu de stad zoveel uitdagingen te bevechten heeft, juist nu mensen een perspectief willen hebben.
De inwoners, ondernemers en verenigingen van Assen hebben behoefte aan zekerheid in deze coronatijd, dus het is aan ons als college en gemeenteraad om die zekerheid, waar we dit kunnen, te leveren.
